Ülkemizin emek ve demokrasimücadeleleri tarihinde, 1 Mayısişçi bayramı kutlamalarınınönemli bir yeri var. 1976’dan itibarenDİSK’in öncülüğünde İstanbul TaksimMeydanı’nda yapılankitlesel kutlamalar içinde,1977 1 Mayıs’ı ise apayrıbir önem taşıyor. Karanlıkgüçler tarafından34 ilerici yurtseverinsanımızınkatledildiği 77 kutlaması, tarihe“kanlı 1 Mayıs” olarak geçmiştir.
Biz de 48 yıl önceki bu anlamlıve tarihi kutlamaya İzmir’dengelerek katılmış ve yaşananlaratanık olmuştuk. O günyaşadıklarımızı hiç unutmuyoruz.İşte ülkemiz emek ve demokrasigüçleri için önemli bir kırılmayı ifadeeden bu katliam, birçok araştırmayave yazıya konu olmuştur. Ancakedebiyatımıza yeterince konu olduğu vedeğerlendirildiği söylenemez. Bu tarihiolayı edebiyatımıza taşıyıp romanlaştıranyazar-siyasetçi Kemal Anadol’la,katliamı ve romanını konuştuk. Anadol,Kırmızı Kedi Yayımları’ndan çıkan “SonDurak” isimli romanında, odönemin toplumsal ve siyasalpanoramasını çiziyor. Kurgukarakterler üzerinden siyasalve toplumsal mücadeleleri,gelişmeleri anlatıyor.
Kemal Bey’le o dönemive özellikle de 77 1 Mayıs’ınıkonuşuyoruz. Aslındao gün kendisi alandadeğilmiş. CHP’de önseçiminyapılması nedeniyle, seçim bölgesiZonguldak’taymış. Ancak konuyuo kadar çok araştırmış ve yaşayanarkadaşlarından dinlemiş ki o günüadeta yaşamışçasına konuya hâkimolmuş. Bütün bu bilgileri ve ayrıntılarıda romanına taşımış. Dönemin önemliaraştırmacı gazetecileri, yazarımız UğurMumcu ile gazeteci İlhami Soysal’ınyazdıklarına özellikle dikkat çekiyor.Kitapla ilgili değerlendirme yazan, BarışDerneği davasından cezaevi arkadaşı,Cumhuriyet yazarı rahmetli Ali Sirmende şöyle yazmış: “Kemal Anadol’un kimizaman sanığı da olduğu dönemle ilgilitanıklığı, okuru düşünmeye ve döneminsorumlularını sorgulamaya yöneltiyor.”
KARA BİR LEKE
1 Mayıs 1977’de yaşanan katliamın,Cumhuriyet ve demokrasi tarihimiz içinkara bir leke olduğunu belirten Anadol;bu kara lekenin mutlaka temizlenmesigerektiğini vurguluyor. Bunun için deolayın tüm yönleriyle aydınlatılmasınıistiyor. O’na göre katliamın perdearkasında birçok karanlık öğe, yabancıistihbarat örgütü ve ajanı var.
12 Eylül darbesine gidilen süreçte, bukatliam önemli bir aşamayı ve dönemecioluşturuyor. Kemal Anadol, hem siyasetçive hem de hukukçu kimliğiyle, bu konuylailgili çok mücadele verdiğini ifade ediyor.
PARLAMENTODA ENGELLENMİŞ
1987’de İzmir milletvekili olarakyeniden parlamentoya dönen Anadol,hemen her fırsatta bu katliamınüzerine gitmiş. 18, 22 ve 23. dönemparlamentolarında, komisyonlarda vegenel kurullarda 77 1 Mayıs katliamınısıkça gündeme taşıyan Kemal Bey, hepsusturulmaya çalışılmış. Konuyla ilgiliverdikleri araştırma önergesi de iktidarmilletvekillerince reddedilmiş.
Kemal Bey bu konuda yaptığı tümaraştırmaları ve topladığı bilgileri,sonuçta bir belgesel roman olarakdeğerlendirmeye karar vermiş. İşte “SonDurak” romanı böyle ortaya çıkmış. Tamda bugünlerde yeni bir 1 Mayıs kutlamasıyaşanırken ben katliamı yaşamış birgazeteci ve o da romanını yazmış biryazar olarak, 77 1 Mayıs katliamına birkez daha dikkat çekmek istiyoruz. 19771 Mayıs katliamını unutmuyor, o günkaybettiğimiz emekçileri, ilerici yurtseverinsanları saygıyla anıyoruz.
KEMAL ANADOL KİMDİR?
Kıvılcım Kemal Anadol, siyasetçi,avukat ve yazardır. TBMM 15ve 16. dönem CHP Zonguldakmilletvekilliği, 18, 22 ve 23. dönemCHP İzmir milletvekilliği görevlerindebulunmuştur. Barış Derneği genelbaşkanvekili görevi nedeniyle, 12 Eylüldöneminde Barış Derneği davasındayargılanmış ve uzun süre cezaevindekalmıştır. Son milletvekilliği dönemindeCHP grup başkanvekili olarak görevyapan ve bu yönüyle kamuoyundatanınan Anadol’un, yayımlanmış çok sayıda eseri bulunuyor.